Bağımsız kontrol, vergi, muhasebe ve danışmanlık şirketi Grant Thornton’un, ortalarında Türkiye’nin de bulunduğu 28 ülkeden 5.000’e yakın şirket iştirakiyle 2022 son çeyreğinde yapılan ‘Kadın Yöneticiler’ araştırması, pandemi sonrası değişen şirket yapılarının bayan yöneticiler üzerindeki tesirini inceliyor. Türkiye yüzde 37 bayan yönetici ortalaması ile 28 ülke ortasında 13. sırada.
Kıdemli yönetici rollerindeki bayanların oranı globalde yüzde 32 iken, Türkiye yüzde 37 ile küresel ortalamanın 5 puan üzerinde yer alıyor. Türkiye’de 2012’den bu yana, bayan yöneticisi olmayan şirketlerin oranı yüzde 24’den her yıl azalarak yüzde 7’ye kadar gerilemiştir. Grant Thornton Türkiye Bağımsız Kontrol Hizmetleri Ortaklarından Nurcan Yıldırım “Bu ilerleme şu an için sevindirici olmakla birlikte 6 Şubatta yaşadığımız sarsıntının toplumsal ve ekonomik tesirlerinin ağır olacağını ve bu tesirlerin ülkemizde çalışan bayan yönetici oranlarına yansıyabilir” dedi.
Finans ve insan kaynakları bayanların en yüksek oranda yer aldıkları iki rol
Grant Thornton’un araştırmasına Türkiye’den katılan şirketlerin verdikleri bilgilere nazaran bayan yöneticilerin en etkin oldukları roller yüzde 47 ile finans ve yüzde 39 ile insan kaynakları. Bu oranlar sırasıyla yüzde 38 ve yüzde 40 olan küresel oranlar ile de paralellik gösteriyor. Grant Thornton araştırmasına Türkiye’den katılan şirketlerin beyanlarına nazaran, cinsiyet istikrarını düzgünleştirmek için öncelikli idare stratejileri yüzde 50 ile çalışanların niyetlerini, fikirlerini, sorularını rahatça lisana getirebileceği kapsayıcı bir kültür yaratmak, yüzde 40 ile iş/hayat istikrarını sağlamak olduğu görüldü. Nurcan Yıldırım, “Rapora Türkiye’den katılan şirketlerde çalışanların yüzde 37’sinin hibrit, yüzde 61’inin de ofiste çalıştığını belirterek, şirketlerin bilhassa pandemi sonrası iş/hayat istikrarını gözeten bir kültür yapısı içerisinde olmaya değer gösteriyor” tabirlerini kullandı.
19 yılda yüzde 19’dan yüzde 34’e
Grant Thornton International tarafından 19 yıldan beri gerçekleştirilen araştırma, iştirakçi şirketlerin üst idarelerinde gözlemlenen cinsiyet çeşitliliğine ışık tutuyor. Bu yılki araştırmanın sonuçları iş dünyasında üst seviyede bayan yönetici sayılarının artmaya devam ettiğini, lakin bu artışın yavaş olduğunu gösteriyor. Global araştırmanın bir öteki sonucu ise pandemi periyoduyla ortaya çıkan ve pandemi sonrasında da birçok işletmede devam eden hibrid, esnek yahut direkt meskenden çalışmayı mümkün hale getiren çalışma biçimi. Bu çalışma biçimlerinin mümkün olduğu iş yerlerinde, üst seviye durumlarda yüzde 34 oranında bayan yönetici çalışıyor. Yalnızca ofis bazlı çalışılan işletmelerde ise üst seviye yönetici düzeyinde çalışan bayanların oranı yüzde 29’da kaldı. Nurcan Yıldırım iş yerlerinde cinsiyet istikrarını gözeten bir kültür yapısını sağlamak için ‘İşletmelerin kararlı ve hedefe yönelik kurumsal bir davranış benimsemeleri, çalışanlara karşı şeffaf olunması,cinsiyet eşitliği ve istikrarını teşvik edici programlara yük verilmesi, hibrid/esnek ve konuttan çalışma şartlarının izlenmesi ve iyileştirmelerin yapılması gerektiğinin’ altını çizmiştir.
Güneydoğu Asya ülkeleri başkan konumda
Güneydoğu Asya ülkelerinde bayan yönetici oranı öteki bölgelere nazaran daha yüksek. Bayan yönetici oranı Singapur ve Filipinler’de yüzde 49, Malezya’da yüzde 40, Endonezya’da yüzde 39, Tayland’da yüzde 37 ve Vietnam’da yüzde 34 ile küresel ortalamanın üzerinde yer alıyor. Bu kümedeki ülkeler, geçen seneye nazaran yüzde 37 olan ortalamalarını yüzde 40’a çıkardı. Japonya ise her yıl listenin sonunda kalarak tam karşıtı bir durum sergiliyor. Ataerkil bir yapıya sahip olan Japonya, yüzde 16’lık oranla en az bayan yöneticinin çalıştığı ülke olarak öne çıkıyor.
